- Wynagrodzenie chorobowe otrzymujesz przez pierwsze 33 dni choroby (14 dni jeśli masz powyżej 50 lat), później przysługuje ci zasiłek chorobowy. Zasiłek wypłaca ZUS lub pracodawca, zależnie od liczby ubezpieczonych pracowników w firmie.
- Od wynagrodzenia chorobowego nie płacisz składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe), ale musisz opłacić 9% składki zdrowotnej. Zasiłek chorobowy jest całkowicie zwolniony ze wszystkich składek ZUS.
- Wynagrodzenie chorobowe jest przychodem ze stosunku pracy – przysługują ci koszty uzyskania przychodu. Zasiłek chorobowy to przychód z innych źródeł – nie możesz odliczyć kosztów uzyskania przychodu.
- Oba świadczenia podlegają opodatkowaniu według skali podatkowej: 12% w pierwszym progu i 32% w drugim progu podatkowym. Zaliczki na podatek oblicza i odprowadza podmiot wypłacający świadczenie.
- Rozliczenie roczne zależy od tego, kto wypłacał świadczenia – od pracodawcy otrzymasz PIT-11, a od ZUS PIT-11A. Jeśli w tym samym miesiącu dostajesz wynagrodzenie i zasiłek, koszty uzyskania przychodu odliczasz tylko od wynagrodzenia za pracę.
Podatek i składki ZUS od świadczeń chorobowych często budzą wątpliwości zarówno wśród pracowników, jak i pracodawców. Z naszego artykułu dowiesz się, jakie zasady opodatkowania i oskładkowania obowiązują przy wynagrodzeniu oraz zasiłku chorobowym.
Rodzaje świadczeń chorobowych i ich różnice
Za okres niezdolności do pracy pracownik może otrzymać dwa rodzaje świadczeń – wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy. Wynagrodzenie chorobowe wypłaca pracodawca przez pierwsze 33 dni nieobecności w roku kalendarzowym, a w przypadku pracowników powyżej 50 roku życia przez pierwsze 14 dni. Po tym okresie pracownik nabywa prawo do zasiłku chorobowego finansowanego z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
O tym, kto wypłaca zasiłek, decyduje liczba osób zgłoszonych do ubezpieczenia chorobowego – jeśli pracodawca zgłasza nie więcej niż 20 ubezpieczonych, zasiłek wypłaca ZUS. W przeciwnym razie to pracodawca realizuje wypłatę zasiłku, rozliczając się później z ZUS.
Zasady oskładkowania wynagrodzenia chorobowego
Wynagrodzenie chorobowe podlega specjalnym zasadom oskładkowania. Pracodawca nie nalicza od niego składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe), musi jednak odprowadzić składkę zdrowotną w wysokości 9%.
Ta sama zasada dotyczy dodatkowych składników wynagrodzenia, do których pracownik ma prawo w okresie choroby, jak premie czy dodatki stażowe – są one zwolnione ze składek ZUS, ale podlegają składce zdrowotnej.
Na przykład, jeśli pracownik otrzymuje wynagrodzenie chorobowe w wysokości 5400 zł brutto, pracodawca naliczy tylko składkę zdrowotną w kwocie 486 zł. Wynagrodzenie chorobowe jest również zwolnione ze składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, ponieważ składki te nalicza się wyłącznie od wynagrodzeń stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Zasady oskładkowania zasiłku chorobowego
Zasiłek chorobowy podlega odmiennym zasadom oskładkowania niż wynagrodzenie chorobowe. Podczas otrzymywania zasiłku chorobowego pracownik jest całkowicie zwolniony z opłacania składek ZUS – nie odprowadza się od niego ani składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe), ani składki zdrowotnej.
Oznacza to, że w przypadku pracownika korzystającego z ulgi dla młodych, kwota zasiłku netto będzie równa kwocie brutto. Ze zwolnienia ze składek ZUS korzystają również dodatkowe składniki wynagrodzenia wypłacane wraz z zasiłkiem chorobowym.
Sytuacja wygląda inaczej w przypadku premii za okres przed zwolnieniem lekarskim – jeśli zostanie wypłacona w czasie niezdolności do pracy, podlega standardowemu oskładkowaniu. Tak samo dzieje się z nagrodami o charakterze uznaniowym, z wyjątkiem nagród jubileuszowych przyznawanych nie częściej niż co 5 lat.
Opodatkowanie świadczeń chorobowych
Sposób opodatkowania zależy od rodzaju otrzymywanego świadczenia chorobowego. Wynagrodzenie chorobowe traktowane jest jako przychód ze stosunku pracy zgodnie z art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że przy obliczaniu zaliczki na podatek pracodawca uwzględnia pracownicze koszty uzyskania przychodu.
Z kolei zasiłek chorobowy zalicza się do przychodów z innych źródeł na podstawie art. 20 ustawy o pdof. W przypadku zasiłku chorobowego nie przysługują koszty uzyskania przychodu – nawet jeśli pracownik przebywa na zwolnieniu przez cały miesiąc, nie może ich uwzględnić w rozliczeniu rocznym.
Oba świadczenia podlegają opodatkowaniu według skali podatkowej: 12% w pierwszym progu i 32% w drugim progu podatkowym. Jeśli pracownik w tym samym miesiącu otrzymuje zarówno wynagrodzenie za pracę, jak i zasiłek chorobowy, pracodawca oblicza zaliczkę na podatek od łącznej kwoty, ale koszty uzyskania przychodu odlicza tylko od przychodów z pracy.