Wielu rodziców z niecierpliwością czeka na zwrot podatku z tytułu ulgi na dziecko, traktując go jako dodatkowe wsparcie domowego budżetu. Niestety, w przypadku zadłużenia ta oczekiwana kwota może zostać zajęta przez komornika, co dla wielu jest niemałym zaskoczeniem.
Co podlega egzekucji komorniczej?
Komornik ma prawo zająć różne składniki majątku dłużnika, nie ograniczając się jedynie do ruchomości czy nieruchomości. Przedmiotem egzekucji mogą być również prawa majątkowe, takie jak wynagrodzenie za pracę, środki na koncie bankowym czy właśnie wierzytelności z tytułu zwrotu podatku.
Warto pamiętać, że komornik może sięgnąć po te środki niezależnie od ich źródła, co oznacza, że ulga na dziecko nie jest tutaj wyjątkiem.
Zasady zajęcia zwrotu podatku przez komornika
Przepisy regulujące zajęcie zwrotu podatku są jasno określone w Kodeksie postępowania cywilnego. Zgodnie z art. 902(2), komornik ma prawo zająć nie tylko istniejące w danym momencie wierzytelności z tytułu nadpłaty lub zwrotu podatku, ale również te, które powstaną w przyszłości.
Oznacza to, że nawet jeśli decyzja o zwrocie podatku zostanie wydana po dokonaniu zajęcia, środki i tak trafią do komornika. Co więcej, w przeciwieństwie do wynagrodzenia za pracę, zwrot podatku nie podlega żadnym ograniczeniom kwotowym – komornik może zająć całość tej kwoty.
Czy ulga na dziecko jest chroniona przed zajęciem?
Mimo że nazwa „ulga na dziecko” może sugerować, że środki te są przeznaczone bezpośrednio dla dziecka, w rzeczywistości beneficjentem jest rodzic będący podatnikiem. Z tego powodu kwota zwrotu z tytułu ulgi na dziecko nie podlega szczególnej ochronie przed egzekucją, jak ma to miejsce w przypadku np. alimentów.
Komornik ma prawo zająć całość kwoty zwrotu, niezależnie od tego, czy pochodzi ona z ulgi na jedno, czy na kilkoro dzieci. Jest to często zaskakujące dla rodziców, którzy liczyli na te środki jako dodatkowe wsparcie w wychowaniu dzieci.
Wysokość ulgi na dziecko w 2023 roku
Ulga na dziecko to istotne odliczenie podatkowe, które może znacząco wpłynąć na wysokość zwrotu podatku. W 2023 roku kwoty odliczeń pozostały na takim samym poziomie jak w roku poprzednim. Na pierwsze i drugie dziecko rodzice mogą odliczyć po 1112,04 zł rocznie. Ulga wzrasta przy kolejnych dzieciach – na trzecie dziecko wynosi 2000,04 zł, a na czwarte i każde następne aż 2700,00 zł rocznie.
Dla rodzin wielodzietnych suma tych odliczeń może stanowić pokaźną kwotę. Przykładowo, rodzic czwórki dzieci może liczyć na ulgę w wysokości 6924,12 zł, o ile jego dochód i zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne pozwalają na pełne wykorzystanie ulgi.
Różnica między ulgą na dziecko a alimentami
Często spotykamy się z pytaniem, czy ulga na dziecko podlega takiej samej ochronie przed zajęciem komorniczym jak alimenty. Niestety, nie ma tu miejsca na analogię.
Alimenty są świadczeniem bezpośrednio przeznaczonym na utrzymanie dziecka i z tego powodu podlegają szczególnej ochronie prawnej. Natomiast ulga na dziecko, mimo swojej nazwy, jest ulgą podatkową przysługującą rodzicowi jako podatnikowi. To rodzic jest beneficjentem zwrotu podatku wynikającego z tej ulgi, a nie dziecko.
W konsekwencji środki te nie są objęte specjalną ochroną przed egzekucją komorniczą, jak ma to miejsce w przypadku alimentów.
Konsekwencje zajęcia ulgi na dziecko przez komornika
Zajęcie przez komornika zwrotu podatku, w tym kwoty wynikającej z ulgi na dziecko, może mieć poważne konsekwencje dla budżetu rodzinnego. Wiele rodzin planuje wydatki, licząc na ten dodatkowy zastrzyk gotówki. Gdy środki te zostają zajęte przez komornika, może to znacząco zachwiać domowymi finansami.
Warto pamiętać, że komornik ma prawo zająć całą kwotę zwrotu, bez względu na jej wysokość czy źródło pochodzenia. Oznacza to, że nawet jeśli zwrot wynika w całości z ulgi na dziecko, nie ma możliwości zachowania choćby części tej kwoty dla rodziny.
Jak ustrzec się przed komornikiem?
Niestety, możliwości ochrony środków pochodzących z ulgi na dziecko przed zajęciem komorniczym są bardzo ograniczone. W przeciwieństwie do wynagrodzenia za pracę, gdzie obowiązują kwoty wolne od potrąceń, zwrot podatku może zostać zajęty w całości. Jedynym sposobem na uniknięcie zajęcia tych środków jest uregulowanie zobowiązań przed otrzymaniem zwrotu podatku.
Warto również rozważyć negocjacje z wierzycielami i próbę ustalenia planu spłaty zadłużenia, który pozwoliłby na zachowanie części zwrotu podatku dla rodziny. W przypadku, gdy zajęcie komornicze nastąpiło z naruszeniem prawa, można rozważyć złożenie skargi na czynności komornika, jednak wymaga to solidnego uzasadnienia prawnego.