Ślub cywilny to ważny krok w życiu każdej pary. W tym artykule przedstawimy wszystkie niezbędne informacje dotyczące formalności, dokumentów i kosztów związanych z zawarciem związku małżeńskiego w urzędzie stanu cywilnego.
Gdzie można wziąć ślub cywilny?
Już na początku warto powiedzieć, że wybór miejsca ślubu cywilnego nie ogranicza się do miejsca zameldowania. Możecie zawrzeć związek małżeński w dowolnym urzędzie stanu cywilnego w Polsce, niezależnie od Waszego miejsca zamieszkania. Jeśli planujecie ślub poza urzędem, na przykład w plenerze, musicie udać się do USC właściwego dla wybranej lokalizacji.
Pamiętajcie, że w przypadku ślubu poza budynkiem urzędu konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku i uzyskanie zgody kierownika USC, który oceni, czy wybrane miejsce spełnia wymogi zachowania uroczystej formy i bezpieczeństwa uczestników.
Dokumenty do ślubu cywilnego
Przygotowanie dokumentów to jeden z najważniejszych etapów podczas organizacji ślubu cywilnego. Podstawowe dokumenty, które musicie przedłożyć w urzędzie to dowody osobiste lub paszporty oraz odpisy aktów urodzenia. Jeśli byliście wcześniej w związku małżeńskim, potrzebne będą dodatkowe dokumenty: dla rozwodników – skrócony odpis aktu małżeństwa i prawomocny wyrok rozwodowy, a dla wdowców – akt zgonu poprzedniego małżonka.
W przypadku ślubu z cudzoziemcem, Wasz partner musi przedstawić dokument potwierdzający możliwość zawarcia małżeństwa według prawa kraju pochodzenia wraz z tłumaczeniem przysięgłym.
Pamiętajcie również o dowodzie opłaty skarbowej za sporządzenie aktu małżeństwa. Jeśli macie wątpliwości co do wymaganych dokumentów, skonsultujcie się z kierownikiem USC, który oceni Waszą sytuację i udzieli szczegółowych informacji.
Ile kosztuje ślub cywilny?
Podstawowa opłata za sporządzenie aktu małżeństwa wynosi 84 zł. Jest to kwota, którą zapłacicie niezależnie od miejsca ceremonii. Jeśli zdecydujecie się na ślub poza urzędem, na przykład w plenerze lub w innym wybranym przez Was miejscu, musicie liczyć się z dodatkową opłatą w wysokości 1000 zł. Wyjątek stanowią sytuacje, gdy ślub odbywa się poza USC z powodu zagrożenia życia lub zdrowia (np. w szpitalu) albo pozbawienia wolności – wtedy dodatkowa opłata nie jest pobierana.
Pamiętajcie, że otrzymacie jeden bezpłatny odpis skrócony aktu małżeństwa, ale za każdy kolejny trzeba zapłacić 22 zł. Jeśli potrzebujecie odpisu zupełnego, jego koszt to 33 zł. W przypadku konieczności skrócenia terminu oczekiwania na ślub, opłata za wydanie stosownego zezwolenia wynosi 39 zł.
Termin i czas oczekiwania
Ustalenie daty ślubu to jeden z pierwszych kroków w organizacji ceremonii. Zgodnie z przepisami, musicie zgłosić się do urzędu stanu cywilnego nie wcześniej niż 6 miesięcy i nie później niż miesiąc przed planowaną datą ślubu.
Podczas wizyty w USC złożycie tak zwane zapewnienie o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa, które jest ważne przez 6 miesięcy. Minimalny czas oczekiwania na ślub to miesiąc od daty złożenia zapewnienia. W praktyce, czas oczekiwania na termin ślubu cywilnego może wynosić od 2 do 5 miesięcy, w zależności od miejscowości i popularności danego USC.
W większych miastach, gdzie jest więcej chętnych, okres ten może się wydłużyć. Jeśli zależy Wam na konkretnej dacie, zalecamy jak najwcześniejsze zgłoszenie się do urzędu. W wyjątkowych sytuacjach istnieje możliwość skrócenia czasu oczekiwania, ale wymaga to złożenia odpowiedniego wniosku i uiszczenia dodatkowej opłaty.
Jak przebiega ślub cywilny? Opis ceremonii
Ceremonia ślubu cywilnego, choć formalnie urzędowa, może być równie wzruszająca i uroczysta jak ślub kościelny. Trwa zazwyczaj od 15 do 30 minut. Na początku kierownik USC potwierdza tożsamość narzeczonych i świadków, dlatego pamiętajcie o zabraniu dokumentów tożsamości. Następnie urzędnik wygłasza krótkie przemówienie, po czym przechodzi do najważniejszej części – złożenia przysięgi małżeńskiej.
Narzeczeni powtarzają za kierownikiem USC słowa przysięgi: „Świadom praw i obowiązków wynikających z założenia rodziny, uroczyście oświadczam, że wstępuję w związek małżeński z (imię partnera/partnerki) i przyrzekam, że uczynię wszystko, aby nasze małżeństwo było zgodne, szczęśliwe i trwałe„.
Po złożeniu przysięgi kierownik USC oficjalnie ogłasza zawarcie związku małżeńskiego. Na koniec nowożeńcy, świadkowie i urzędnik podpisują akt małżeństwa. Coraz częściej urzędy są otwarte na personalizację ceremonii, pozwalając na włączenie elementów takich jak muzyka czy osobiste przemówienia, co warto uzgodnić wcześniej z kierownikiem USC.
Świadkowie ślubu
Obecność świadków jest nieodzownym elementem ślubu cywilnego. Musicie wybrać dwóch świadków, którzy swoimi podpisami potwierdzą zawarcie przez Was związku małżeńskiego. Świadkiem może być każda osoba pełnoletnia, posiadająca ważny dokument tożsamości (dowód osobisty lub paszport). Nie ma ograniczeń co do płci świadków – mogą to być dwie kobiety, dwóch mężczyzn lub kobieta i mężczyzna.
Świadkiem może być również obcokrajowiec, jednak jeśli nie mówi po polsku, musicie zapewnić tłumacza na czas ceremonii. Przepisy nie ograniczają świadków pod względem wyznania czy stanu cywilnego. Jedyne osoby, które nie mogą pełnić tej funkcji, to osoby chore psychicznie oraz jednocześnie niewidome i głuche.
Dane świadków możecie podać z wyprzedzeniem lub w dniu ślubu, w zależności od ustaleń z kierownikiem USC. Pamiętajcie, że świadkowie powinni przybyć na ceremonię punktualnie i mieć przy sobie dokumenty tożsamości.
Ślub cywilny poza urzędem
Coraz więcej par decyduje się na organizację ślubu cywilnego poza tradycyjną salą w urzędzie stanu cywilnego. Od 1 stycznia 2015 roku prawo umożliwia zawarcie małżeństwa w dowolnym miejscu, które gwarantuje zachowanie uroczystej formy i bezpieczeństwo uczestników. Może to być plener, ogród, plaża czy nawet zabytkowy budynek.
Aby zorganizować taki ślub, musicie złożyć wniosek do kierownika USC właściwego dla wybranej lokalizacji. Urzędnik oceni, czy miejsce spełnia wymagane warunki i może odmówić udzielenia ślubu, jeśli uzna je za nieodpowiednie. Pamiętajcie, że ślub poza urzędem wiąże się z dodatkową opłatą 1000 zł. Warto też zadbać o szczegóły organizacyjne – stolik dla urzędnika do podpisania dokumentów, godło państwowe (często zapewnia je urząd) oraz odpowiednie nagłośnienie, jeśli jest potrzebne. Planując ślub w plenerze, uwzględnijcie również plan awaryjny na wypadek niepogody.
Formalności po ślubie
Po zakończeniu ceremonii ślubnej czeka Was jeszcze kilka formalności. Przede wszystkim otrzymacie jeden bezpłatny skrócony odpis aktu małżeństwa. Jest to dokument potwierdzający zawarcie związku małżeńskiego, który będzie Wam potrzebny do załatwienia wielu spraw urzędowych. Jeśli potrzebujecie więcej egzemplarzy, możecie je uzyskać za dodatkową opłatą. W przypadku ślubu w urzędzie, odpis zazwyczaj otrzymujecie od razu po ceremonii. Przy ślubach poza USC może to nastąpić w ciągu kilku dni roboczych.
Jeśli zdecydowaliście się na zmianę nazwiska, musicie pamiętać o aktualizacji swoich dokumentów. Dotyczy to przede wszystkim dowodu osobistego, który należy wymienić w ciągu 30 dni od daty ślubu. Wniosek o nowy dowód możecie złożyć w dowolnym urzędzie gminy. Pamiętajcie też o aktualizacji danych w innych instytucjach, takich jak bank, zakład pracy czy uczelnia.
W przypadku ślubu z cudzoziemcem, choć nie ma prawnego obowiązku zgłaszania zawarcia małżeństwa w kraju pochodzenia współmałżonka, warto to rozważyć, aby uniknąć potencjalnych problemów w przyszłości. Możecie również wystąpić o wielojęzyczny odpis aktu małżeństwa, który będzie uznawany w wielu krajach bez konieczności tłumaczenia.
Jeśli planujecie wyjazd poślubny zagranicę, a Wasza wycieczka jest zaplanowana krótko po ślubie, pamiętajcie o sprawdzeniu, czy nie będziecie potrzebować nowego paszportu z aktualnym nazwiskiem. W takiej sytuacji warto wcześniej ustalić z urzędem możliwość szybszego wydania odpisu aktu małżeństwa.
Ostatnim, ale równie ważnym krokiem jest ustalenie wspólnego gospodarstwa domowego. Obejmuje to kwestie takie jak wspólne konto bankowe, ubezpieczenia czy ewentualne umowy majątkowe. Warto też pamiętać o możliwości wspólnego rozliczania podatków, co może przynieść korzyści finansowe.