Najważniejsze informacje:
- Rolnik na umowie zlecenia musi zostać zgłoszony do ZUS przez zleceniodawcę – nie ma możliwości rezygnacji z tego ubezpieczenia, nawet jeśli opłaca składki KRUS.
- Limit przychodu pozwalający na zachowanie podwójnego ubezpieczenia (ZUS i KRUS) w 2024 roku wynosi 4242 zł brutto (styczeń-czerwiec) oraz 4300 zł brutto (lipiec-grudzień).
- Rolnik ma 14 dni na zgłoszenie do KRUS faktu podjęcia pracy na umowie zlecenia – może to zrobić osobiście, listownie lub przez portal eKRUS.
- Zleceniodawca nie ma żadnych obowiązków informacyjnych wobec KRUS – jego jedynym zadaniem jest zgłoszenie rolnika do ZUS i odprowadzanie składek.
- Przekroczenie limitu wynagrodzenia nawet przez jeden dzień powoduje automatyczną utratę ubezpieczenia w KRUS – rolnik może jednak ubiegać się o ponowne objęcie tym ubezpieczeniem po zakończeniu umowy zlecenia.
Łączenie pracy na umowę zlecenie z ubezpieczeniem rolniczym KRUS wymaga znajomości specyficznych przepisów i ograniczeń. Jako rolnik możesz wykonywać dodatkową pracę na umowę zlecenie, jednak musisz pamiętać o określonych limitach zarobków i obowiązkach, które pozwolą Ci zachować ubezpieczenie w KRUS.
Ubezpieczenie ZUS dla rolnika na umowie zlecenia
Każdy rolnik podejmujący pracę na umowę zlecenie podlega obowiązkowemu zgłoszeniu do ZUS przez zleceniodawcę. Zgłoszenia dokonuje się od pierwszego dnia wykonywania umowy, a ubezpieczenie obejmuje składki emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz zdrowotne.
Fakt opłacania składek w KRUS nie zwalnia z tego obowiązku – jako zleceniobiorca nie możesz z niego zrezygnować, dopóki umowa pozostaje aktywna.
Limity przychodu a podwójne ubezpieczenie
Możliwość równoległego ubezpieczenia w KRUS i ZUS zależy od wysokości Twojego miesięcznego przychodu z umowy zlecenia. W 2024 roku możesz zachować ubezpieczenie rolnicze, jeśli Twój przychód nie przekracza kwoty minimalnego wynagrodzenia, czyli 4242 zł brutto od stycznia do czerwca oraz 4300 zł od lipca do grudnia. Przekroczenie tego limitu choćby o złotówkę, nawet przez jeden dzień, skutkuje utratą prawa do ubezpieczenia w KRUS.
Na przykład, jeśli jako rolnik zarabiasz na umowie zlecenie 2500 zł miesięcznie, możesz pozostać w systemie KRUS, ponieważ kwota ta nie przekracza ustalonego limitu. Jednak przy zarobkach wynoszących 4500 zł miesięcznie, automatycznie tracisz prawo do ubezpieczenia rolniczego.
Obowiązki informacyjne zleceniodawcy
Jako zleceniodawca zatrudniający rolnika nie masz żadnych obowiązków informacyjnych wobec KRUS. Twoje zadania ograniczają się do standardowych czynności związanych z zatrudnieniem zleceniobiorcy – zgłoszeniem do ZUS i odprowadzaniem składek.
Odpowiedzialność za naliczanie i opłacanie składek z tytułu umowy zlecenia spoczywa na Tobie jako płatniku, a ich wysokość ustala się od przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Obowiązki informacyjne rolnika-zleceniobiorcy
Jako rolnik pracujący na umowę zlecenie masz obowiązek poinformować KRUS o podjęciu dodatkowej pracy w ciągu 14 dni od dnia zawarcia umowy. Ten obowiązek wynika z konieczności zgłaszania wszelkich zmian, które mogą wpłynąć na Twoje ubezpieczenie rolnicze. Informację możesz przekazać na kilka sposobów – osobiście w jednostce KRUS, listownie (najlepiej listem poleconym) lub elektronicznie przez portal eKRUS.
Do zgłoszenia wystarczy kopia umowy zlecenia lub zaświadczenie z ZUS o okresie i wysokości składek. Pamiętaj, że nie musisz informować KRUS o umowach, które nie podlegają oskładkowaniu w ZUS, takich jak umowa o dzieło. Na przykład, jeśli jako rolnik zawierasz umowę o dzieło z wynagrodzeniem 6000 zł miesięcznie, nie masz obowiązku zgłaszania tego faktu do KRUS, ponieważ umowa ta nie generuje składek ZUS.
Rezygnacja z ubezpieczenia KRUS
Jako rolnik wykonujący umowę zlecenie masz prawo w dowolnym momencie zrezygnować z ubezpieczenia rolniczego. Proces jest prosty – wystarczy złożyć w KRUS odpowiednie oświadczenie o rezygnacji. Pamiętaj jednak, że ubezpieczenie ustanie dopiero od dnia złożenia tego oświadczenia, nie możesz wskazać wcześniejszej daty.
Co istotne, podczas gdy możesz zrezygnować z KRUS, nie masz możliwości rezygnacji z ubezpieczenia w ZUS z tytułu umowy zlecenia – to ubezpieczenie jest obowiązkowe. Wyrejestrowanie z ZUS nastąpi dopiero po zakończeniu lub wygaśnięciu umowy zlecenia.
Przepisy dają Ci też możliwość powrotu do ubezpieczenia w KRUS po zakończeniu umowy zlecenia. Musisz jednak pamiętać, że jeśli Twoje zarobki z umowy zlecenia przekroczyły limit minimalnego wynagrodzenia, utrata ubezpieczenia w KRUS następuje automatycznie – w takiej sytuacji podlegasz wyłącznie ubezpieczeniu w ZUS.
Co ważne, rolnicy którzy utracili ubezpieczenie w KRUS z powodu przekroczenia limitu zarobków, mogą ponownie ubiegać się o objęcie tym ubezpieczeniem po zakończeniu umowy zlecenia, o ile spełniają pozostałe warunki wymagane przez ustawę o ubezpieczeniu społecznym rolników.