Uprawnienia dozorowe SEP to niezbędne kwalifikacje dla osób nadzorujących prace przy urządzeniach, instalacjach i sieciach elektrycznych. W naszym artykule wyjaśnimy, czym dokładnie są te uprawnienia i jak je zdobyć, abyś mógł bezpiecznie i zgodnie z prawem wykonywać swoje obowiązki zawodowe.
Czym są uprawnienia dozorowe SEP?
Uprawnienia dozorowe SEP, potwierdzane świadectwem kwalifikacyjnym D, są wymagane od osób kierujących i sprawujących nadzór nad pracownikami wykonującymi prace eksploatacyjne w zakresie obsługi, konserwacji, remontów, montażu i czynności kontrolno-pomiarowych.
Obejmują one nadzór nad urządzeniami, instalacjami i sieciami elektroenergetycznymi wytwarzającymi, przetwarzającymi, przesyłającymi oraz zużywającymi energię elektryczną. Posiadanie tych uprawnień jest niezbędne dla pracowników technicznych sprawujących nadzór nad eksploatacją wspomnianych systemów.
Pamiętaj, że jeśli zarówno nadzorujesz prace eksploatacyjne innych osób, jak i sam wykonujesz tego typu czynności, powinieneś posiadać zarówno uprawnienia eksploatacji (E), jak i dozoru (D).
Zakres obowiązków i odpowiedzialności
Jako posiadacz uprawnień dozorowych SEP, będziesz odpowiedzialny za szereg istotnych zadań związanych z bezpieczeństwem i efektywnością pracy z urządzeniami elektrycznymi. Do Twoich obowiązków będzie należeć nadzorowanie przestrzegania przepisów BHP przez pracowników zajmujących się eksploatacją urządzeń elektrycznych oraz zapewnienie, że wszelkie prace są wykonywane zgodnie z obowiązującymi standardami bezpieczeństwa.
Będziesz również odpowiedzialny za kontrolę stanu technicznego urządzeń, co obejmuje przeprowadzanie regularnych przeglądów instalacji elektrycznych i zapewnienie prawidłowej konserwacji sprzętu. Twoja rola będzie obejmować planowanie i koordynowanie prac związanych z urządzeniami elektrycznymi, przydzielanie zadań pracownikom oraz nadzorowanie ich wykonania.
W przypadku awarii lub nieprzewidzianych sytuacji, będziesz musiał reagować, podejmować decyzje dotyczące działań naprawczych oraz organizować prace związane z usuwaniem awarii.
Dodatkowo, będziesz odpowiedzialny za prowadzenie szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i obsługi urządzeń elektrycznych oraz instruowanie pracowników o właściwych procedurach pracy. Nadzór nad prowadzeniem dokumentacji technicznej, w tym raportów z przeglądów i napraw, również będzie należeć do Twoich obowiązków.
Jak uzyskać uprawnienia dozorowe SEP?
Aby zdobyć uprawnienia dozorowe SEP, musisz przejść przez kilka etapów. Pierwszym krokiem jest ukończenie 18 lat – jest to podstawowy wymóg prawny. Następnie powinieneś udokumentować swoje doświadczenie i wiedzę w zakresie dozoru urządzeń, instalacji i sieci elektrycznych. Możesz to zrobić, przedstawiając dokumenty od pracodawcy potwierdzające Twoje doświadczenie zawodowe lub staż pracy. Alternatywnie, możesz przedłożyć certyfikat szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie elektryka.
Kolejnym etapem jest udział w kursie przygotowawczym. Możesz zapisać się na taki kurs online w wybranej placówce szkoleniowej. Szkolenie zazwyczaj trwa kilka godzin i obejmuje wszystkie niezbędne zagadnienia.
Po ukończeniu kursu, musisz zapisać się na egzamin kwalifikacyjny. Egzamin ten odbywa się przed komisją Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP) i może być przeprowadzony w formie zdalnej. Podczas egzaminu będziesz musiał wykazać się znajomością przepisów prawnych regulujących konieczność posiadania uprawnień dozorowych, w tym Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 28 marca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych, Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo Energetyczne oraz innych istotnych aktów prawnych.
Różnice między uprawnieniami dozoru a eksploatacji
Uprawnienia dozoru i eksploatacji, choć powiązane, różnią się znacząco zakresem obowiązków i odpowiedzialności. Uprawnienia eksploatacyjne (E) dotyczą bezpośredniej pracy z urządzeniami elektrycznymi. Osoby posiadające te uprawnienia zajmują się obsługą, konserwacją, remontami, montażem oraz czynnościami kontrolno-pomiarowymi. Ich praca obejmuje codzienne czynności, które mają wpływ na zmianę parametrów pracy obsługiwanych urządzeń, instalacji i sieci, przy jednoczesnym zachowaniu zasad bezpieczeństwa i wymagań ochrony środowiska.
Natomiast uprawnienia dozorowe (D), o których mówimy w tym artykule, dotyczą nadzoru nad osobami wykonującymi prace eksploatacyjne. Posiadacze uprawnień dozorowych są odpowiedzialni za kierowanie pracą zespołu, zapewnienie bezpieczeństwa, planowanie i koordynację prac oraz nadzór nad przestrzeganiem przepisów i standardów. Osoby z uprawnieniami dozoru często pełnią role kierowników lub nadzorców, którzy są odpowiedzialni za zespoły pracowników oraz za przestrzeganie procedur bezpieczeństwa.
Trzeba pamiętać, że jeśli Twoja praca wymaga zarówno nadzorowania prac eksploatacyjnych innych osób, jak i samodzielnego wykonywania czynności eksploatacyjnych, powinieneś posiadać oba rodzaje uprawnień – zarówno eksploatacji (E), jak i dozoru (D).